Aynı yerde daha önce yapılan kurban törenlerinin analizi, kurbanların toprakta çalıştırılmak üzere getirilen köleleştirilmiş insanlar olduğunu göstermektedir.

Arkeologlar, antropologlar ve bilişsel psikoloji üzerine çalışan bilim insanları nihayet tarihöncesi dönemlerde dinin evrimsel sürecini anlamak için yeni yollar geliştirmeye başladılar.

Şarhöyük ören yeri, Eskişehir’in 3 kilometre kuzeydoğusunda, Porsuk Nehri ile yan kolu Sarısu arasında kalan geniş ovanın güney kenarında yer alır. Burası antik Dorylaion kentinin merkezidir. Eskişehir ovasında en yüksek rakımlı, en büyük höyüktür. Höyüğü çevreleyen bir Aşağı Şehir ve batı yönde geniş bir nekropol alanı vardır.

Mezarlar, arkeolojinin en önemli buluntu gruplarından birini oluştururlar ve eski insan toplumlarının ölü gömme gelenekleri, inanç sistemleri ve gömü ritüelleri hakkında oldukça detaylı bilgi elde edilmesini sağlarlar. Mezarlar, yalnızca ölüme dayalı algılayışı değil aynı zamanda toplumların kültürel ve sosyoekonomik yapıları ile yaşam biçimleri hakkında da bilgi sağlayan önemli veri kaynaklarından birini oluştururlar.

Hitit metinlerinde Hatti Ülkesinden “Bin Tanrılı Ülke” olarak söz edilir. Metinlerdeki uzun tanrı listeleri bu ifadenin pek de abartılı olmadığını gösterir. Bu bin tanrı içinde Pala, Luwi, Hurri ülkelerinin tanrıları, Hitit öncesi Anadolu’sunun Hatti tanrıları, Yukarı Mezopotamya ve Kuzey Suriye tanrıları yer almaktadır.

“…kendinin değil, bedeninin ölümlü olduğunu düşün; çünkü kalıbının açığa vurduğu o insan sen değilsin. Her bir kimsenin kendisine ait olan ve parmakla gösterilen biçimi değil, sahip olduğu ruhudur.”

Cicero (Rep.6.24.26)   

Arkeologlar Kahire'ye yaklaşık 160 kilometre uzaklıktaki Oxyrhynchus antik kentinde altın dilli iki Mısır mumyası daha ortaya çıkardı. Böylece hepsi bu alandan çıkarılan toplam örnek sayısı 16'ya ulaştı.

Saint Louis Üniversitesi'nde tarih profesörü olan Douglas Boin, Amerika Arkeoloji Enstitüsü'nün yıllık toplantısında önemli bir duyuruda bulunarak, ekibiyle birlikte Roma İmparatorluğu'nda pagan tanrılardan Hıristiyanlığa doğru yaşanan toplumsal değişime dair önemli bilgiler sunan antik bir Roma tapınağı keşfettiklerini açıkladı.

Kanadalı bilim insanları, dünyanın dört bir yanındaki mağara sanatından elde edilen kanıtların, tanrıları yatıştırmak ya da sosyal uyuma yardımcı olmak için parmakların ritüel amaçlı kesilmiş olabileceğini gösterdiğini söylüyor.

PUCP Arkeoloji Programı "Pachacámac Vadisi" arkeologlarından oluşan bir ekip, oyma maskeli 70'in üzerinde bozulmamış mezar bohçası ortaya çıkardı.

İspanya'daki Institut Valencià de Conservació, Restauració i Investigació'dan Mª Pilar Iborra Eres, İspanya'daki Consejo Superior de Investigaciones Científicas'tan Sebastián Celestino Pérez ve meslektaşları tarafından 22 Kasım 2023'te açık erişimli PLOS ONE dergisinde yayınlanan multidisipliner bir araştırmaya göre, Casas del Turuñuelo'nun Demir Çağı yerleşimi, ritüelleştirilmiş hayvan kurbanı için defalarca kullanıldı.

Düzce ilimizde bulunan Prusias ad Hypium Antik Kenti'nde 'Dionysos Kült Yeri'ni tasvir eden bir mozaik bulundu.

Yüz yılı aşkın bir süre önce Mısır'da doğal yaşam alanlarından uzakta bulunan mumyalanmış babunların gizemli kalıntıları üzerine yapılan yeni araştırmalar, antik Arap Yarımadası'nda primatların kutsal önemine ışık tuttu.

İnsanın olacakları önceden bilme arzusu eski çağlardan beri bulunuyordu. Hititler de bazı konularda tanrıların irade ve tutumunu önceden öğrenmek amacıyla fallara danışıyordu.

SISKUR/SÍSKUR ideogramıyla belirtilen majik (büyü veya sihir) ritüellere, kral ailesi ve üyeleri ya da halktan kişiler tarafından, ihtiyaç duyulması halinde başvurulurdu.

“…ve on üç bakır iğne al. İkisini kulaklara, ikisini gözlere, birini ağzına, ikisini göğüslerle karın arasındaki kısma ve birer tanesini ellere, iki tanesini cinsel organa, iki tanesini ayak tabanlarına batır. Her birini batırırken ‘onun vücudunu böyle iğneliyorum ki kimseyi değil de yalnız beni hatırlasın, beni düşünsün’ de.”

Eski toplumlar kendilerini kirlilik, şiddet, korku, doğal afetler, doğaüstü varlıklar ve hastalıklar gibi kötü olaylardan korumak için tanrılarla iletişim kurmaya yönelik ritüeller uygular. Önceden belirlenmiş kurallara göre yapılan uygulamalar çivi yazılı tabletlerde de anlatılır.